بررسی فاکتورهای خطر قلبی عروقی و سندروم متابولیک در جانبازان جنگ با بیماری استرس مزمن ناشی از تروما و گروه شاهد آن ها در استان زنجان سال ۹۱-۱۳۹۰

زمینه و هدف: جانبازان جنگی، به دلیل معلولیت های موجود و نیز وضعیت روانی خاص، از گروه های در معرض خطر برای بیماری های قلبی عروقی محسوب می شوند. این مطالعه، به منظور ارزیابی فاکتورهای خطر بیماری های قلبی عروقی و سندروم متابولیک در بین جانبازان جنگی در زنجان، در سال 1390 پایه ریزی و انجام شد. روش بررسی: این مطالعه بر روی 360 مرد، شامل: 120 فرد جانباز مبتلا به بیماری استرس مزمن ناشی از تروما (ptsd) و120 مرد جانباز دارای افسردگی اساسی (mdd) و بدون ptsdو 120 نفر مرد سالم، به عنوان گروه شاهد، انجام شد. از طریق مصاحبه و معاینه، فرم اطلاعاتی: شامل وضعیت دموگرافیک و شاخص های آنتروپومتریک، جهت کلیه افراد تکمیل و اندازه گیری سطح سرمی قند، تری گلیسرید سرم و توتال کلسترول و کلسترول با دانسیته بالا(hdl)، انسولین سرم و آنزیم های کبدی در حالت ناشتا و در یک آزمایشگاه انجام شد. در نهایت میزان فراوانی ریسک فاکتورهای قلبی عروقی و سندرم متابولیک سنجیده و در بین گروه ها مقایسه شد. یافته ها: در این مطالعه، شیوع سندرم متابولیک در افراد جانباز با ptsd، 2.29 درصد و در افراد جانباز افسرده بدون ptsd، 5/27 درصد بود که نسبت به گروه شاهد (3/18 درصد)، بالاتر بود. 4/18 درصد جانبازان با ptsd ، در برآورد خطر 10 ساله ابتلا به حوادث قلبی عروقی، با استفاده از سیستم امتیازدهی فرامینگهام پرخطر محسوب می شدند که به مراتب بیش از دو گروه دیگر بود (001/0:p). بیشترین فاکتور خطر در جانبازان با ptsd، افزایش وزن و چاقی بود که 58 درصد افراد را شامل می شد. نتیجه گیری: درصد شیوع سندرم متابولیک در افراد جانباز با ptsd به مراتب بیش از جمعیت عمومی و دیگر افراد جانباز است. این مسئله توجه خاص به تغییر شیوه زندگی و نیز آموزش این افراد را برای پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی، یادآور می شود.